Εποχιακή διακύμανση παραμέτρων ποιότητας των νερών στο λιμάνι Νέων Μουδανιών Χαλκιδικής

Abstract

In this work, water quality monitoring of the shallow waters of the harbour of the city of Nea Moudania (Halkidiki, Greece) took place, for a seven months period, March-September 2005. Water samples were collected monthly, from four sampling locations and two depths, one and four meters. The measured parameters were: temperature, salinity, dissolved oxygen, nutrients (nitrate, nitrite, ammonium, phosphate and silicate) and chlorophyll α. Laboratory analysis performed according to the standard methods for seawater analysis. The research follows the European Union Directive 60/2000, for the classification of waters according to their physicochemical quality. The systematic measurement of dissolved oxygen, nutrients and chlorophyll as a measure of phytoplankton biomass, provides the criteria for the evaluation of coastal water quality and the identification of eutrophic conditions. In this research project, the environmental quality of the coastal waters of the harbour of the city of Nea Moudania has been evaluated, for the first time. The seasonal variation of the measured parameters is also presented and discussed. Temperature varied from 14 - 27 0C, salinity ranged from 25,1 - 38,2 0/00 , the concentration of dissolved oxygen ranged from 0,67-4,14 ml O2/l (0,8 - 5,92 mg O2/l), chlorophyll α varied from 0,04 - 4,43 mg/m3 , nitrate values ranged from <0,01- 4,89 μg-at N/l, while nitrite varied from <0,01 - 38,17 μg-at N/l and ammonium concentrations ranged from 0,54 - 66,68 μg-at N/l. Phosphate values were <0,01 - 0,76 μg-at P/l and silicate concentration varied from 0,23 - 50,63 μg-at Si/l. The total inorganic nitrogen range was: 1,94 - 66,86 μg-at N/l. Dissolved oxygen concentrations fall in the range of values characterized as hypoxia, especially during the spring months. On the contrary, in the late summer, higher concentrations of dissolved oxygen were recorded. Nutrient levels were high suggesting mesotrophic to eutrophic conditions. The N:P ratio varied from 28-279, in all four stations, indicating high enrichment in the inorganic forms of nitrogen.

Στην εργασία αυτή έγινε συστηματική παρακολούθηση των παραμέτρων ποιότητας των νερών στο λιμάνι Νέων Μουδανιών Χαλκιδικής, για μια περίοδο επτά μηνών, από τον Μάρτιο έως τον Σεπτέμβριο του 2005. Έγιναν συστηματικές δειγματοληψίες και μετρήσεις των εξής παραμέτρων: θερμοκρασία, αλατότητα, διαλυμένο οξυγόνο, θρεπτικά άλατα του αζώτου (νιτρικά, νιτρώδη, αμμωνιακά), του φωσφόρου και του πυριτίου, και χλωροφύλλη. Τα δείγματα λαμβάνονταν από τέσσερα σημεία δειγματοληψίας και δύο βάθη. Οι εργαστηριακές αναλύσεις των δειγμάτων έγιναν με τις πρότυπες μεθόδους προσδιορισμού των χημικών παραμέτρων του θαλασσινού νερού που αναφέρονται από τη διεθνή βιβλιογραφία. Η μελέτη αυτή καταγράφει για πρώτη φορά την ποιότητα των νερών μέσα στο λιμάνι των Νέων Μουδανιών και είναι εναρμονισμένη με την Οδηγία 60/2000 της Ευρωπαϊκής Ένωσης για την Πολιτική στον Τομέα των υδάτων. Οι παράμετροι εκτίμησης της ποιότητας που μετρήθηκαν, είναι αυτές που παρακολουθούνται διεθνώς σε μελέτες ευτροφισμού και εκτίμησης της ποιότητας των παράκτιων νερών. Αξιολογήθηκε η περιβαλλοντική κατάσταση των παράκτιων νερών στο λιμάνι Ν. Μουδανιών και παρουσιάστηκε η εποχιακή διακύμανση της θερμοκρασίας, της αλατότητας, του διαλυμένου οξυγόνου, των θρεπτικών αλάτων και της χλωροφύλλης. Το εύρος των τιμών των συγκεντρώσεων των παραμέτρων που μετρήθηκαν ήταν: Θερμοκρασία 14 - 27 0C , αλατότητα 25,1 - 38,2 0/00, διαλυμένο οξυγόνο 0,67- 4,14 ml O2/l (0,8 - 5,92 mg O2/l), χλωροφύλλη 0,04 - 4,43 mg/m3, νιτρώδη <0,01- 4,89 μg-at N/l, νιτρικά <0,01 - 38,17 μg-at N/l, φωσφορικά <0,01 - 0,76 μg-at P/l, αμμωνιακά 0,54 - 66,68 μg-at N/l, πυριτικά 0,23 - 50,63 μg-at Si/l και ολικό ανόργανό άζωτο 1,94 - 66,86 μg-at N/l. Τα αποτελέσματα συγκρίθηκαν με τα όρια που τίθενται από την ελληνική νομοθεσία καθώς και τα κριτήρια ποιότητας διεθνών οργανισμών. Σύμφωνα με αυτά τα κριτήρια, τα νερά του λιμανιού των Νέων Μουδανιών, είναι φτωχά σε οξυγόνο, με συνθήκες που τους εαρινούς μήνες είναι σχεδόν ανοξικές. Αντίθετα, προς το τέλος του θέρους, η συγκέντρωση του διαλυμένου οξυγόνου βρίσκεται σε φυσιολογικά επίπεδα και συμβαδίζει με ανάλογη ανάπτυξη φωτοσυνθετικών οργανισμών την ίδια χρονική περίοδο. Τα επίπεδα των θρεπτικών αλάτων είναι αυξημένα, κυρίως όσον αφορά τα άλατα του αζώτου. Η συγκέντρωση των νιτρωδών ιόντων, που είναι δείκτης επικράτησης αναγωγικών συνθηκών και έλλειψης οξυγόνου, εμφανίζεται ιδιαίτερα αυξημένη. Η σχέση Ν:Ρ μεταβάλλεται κατά μέσο όρο και στους τέσσερις σταθμούς από 28 έως 279, δείχνοντας μεγάλη επιβάρυνση σε ανόργανες μορφές αζώτου.