Ο παγκόσμιος και ο σημασιολογικός ιστός: Προσθήκη σημασιολογικής πληροφορίας σε HTML σελίδες με χρήση σήμανσης RDFa

Abstract

Σκοπός αυτής της εργασίας είναι να αναδείξει τις διαφορές που υπάρχουν ανάμεσα στον Παγκόσμιο και Σημασιολογικό Ιστό καθώς και να αναδείξει ένα σημαντικό κομμάτι της πληροφορικής που είναι η προσθήκη σημασιολογικής σήμανσης με την χρήση των RDFa. Πέρα από το κομμάτι της μελέτης των τεχνολογιών σημασιολογικής σήμανσης στο τελευταίο τμήμα της εργασίας παρουσιάζεται η δημιουργία μιας ιστοσελίδας όπου μέσα από παραδείγματα αναλύεται η σήμανση RDFa , η οποία γίνεται κατανοητή από τους υπολογιστές, καθώς όμως και πώς αντιλαμβάνονται οι μηχανές αναζήτησης αυτό που διαβάζουν.

Η εργασία είναι χωρισμένη σε κεφάλαια ώστε να γίνεται σταδιακά η μετάβαση από το ένα κεφάλαιο στο άλλο και να καταλαβαίνει ο αναγνώστης με κατανοητό τρόπο πώς φτάσαμε από την HTML στα RDF και στη χρήση σημασιολογικής πληροφορίας μέσω των RDFa. Κάθε κεφάλαιο αναλύεται ξεχωριστά κάνοντας μια εκτενή περιγραφή σε όλα τα στοιχεία που έπρεπε να τονιστούν. Στο πρώτο κεφάλαιο πραγματοποιείται ιστορική αναδρομή της HTML. Ξεκινώντας από το CERN, ο Tim Berners Lee ο οποίος είναι ο εφευρέτης του Παγκόσμιου Ιστού δημιούργησε την HTML. Σε αυτό το κεφάλαιο αναφέρουμε επίσης ότι ο Tim Berners Lee δημιούργησε ένα πρωτόκολλο HTTP για να είναι δυνατή η ανάκτηση κειμένων μέσω υπερσυνδέσμων. Το 1989 με 1991 έχουμε την εμφάνιση της HTML 1.0-2.0. Τότε οι άνθρωποι γνώριζαν ελάχιστα για αυτήν. Στην συνέχεια έχουμε την XML η οποία είναι ακόμα μια εφαρμογή της SGML. Και οι δυο γλώσσες δημιουργήθηκαν για να είναι εύκολα κατανοητές και χρησιμοποιήσιμες από ανθρώπους. Επίσης, αναφέρουμε ότι είναι μια μεταγλώσσα που επιτρέπει στους χρήστες να ορίζουν σήμανση για τα έγγραφα τους. Ακόμα, σε αυτό το κεφάλαιο έχουμε την XHTML που μοιάζει με την XML και δημιουργήθηκε για να μειώσει την ασυμβατότητα μεταξύ των browser, αλλά και για να μπορεί να χρησιμοποιηθεί από πολλές συσκευές. Τέλος σε αυτό το κεφάλαιο αναφέρονται στοιχεία και για την HTML5 που ήταν η πρώτη σημαντική αλλαγή μετά από μια δεκαετία. Είχε ως αποτέλεσμα την υποστήριξη πολυμέσων, τη διαδραστικότητα και την καλύτερη σήμανση. Στο τρίτο κεφάλαιο γίνεται αναλυτική παρουσίαση του Σημασιολογικού Ιστού. Αρχικά, γίνεται λόγος για τον Παγκόσμιο Ιστό αλλάζοντας τον τρόπο επικοινωνίας των ανθρώπων καθώς και τον τρόπο διάδοσης των πληροφοριών. Το πρώτο «κύμα» του Διαδικτύου (Web 1.0) βοήθησε στην επικοινωνία ανθρώπων από διαφορετικά μέρη, έδωσε την ανταλλαγή απόψεων. Το δεύτερο «κύμα» (Web 2.0) έδωσε πολλές δυνατότητες μέσω των ιστοσελίδων και τέλος το τρίτο «κύμα»(Web 3.0) και το πιο σημαντικό έφερε τον Σημασιολογικό Ιστό. Στο Σημασιολογικό Ιστό (Semantic Web) τα ίδια τα δεδομένα γίνονται μέρος του Διαδικτύου και μπορούν να υποβληθούν σε επεξεργασία. Αναφέρεται επίσης, ότι δεν περιλαμβάνει τεχνητή νοημοσύνη αλλά εξαρτάται από δομημένα σύνολα πληροφοριών. Επίσης, στην πραγματικότητα με την εμφάνιση του Ιστού ο υπολογιστής μπορεί να καταλαβαίνει την πληροφορία που διαβάζει. Ο Σημασιολογικός Ιστός παρέχει σε κάποιον πρόσβαση ώστε να μπορεί να επεξεργαστεί δεδομένα από άλλες ιστοσελίδες. Στο τέταρτο κεφάλαιο παρουσιάζεται η χρήση των RDF που δημιουργήθηκαν το 1999 ως πρότυπο πάνω στην XML για την κωδικοποίηση δεδομένων. Το RDF είναι ένα σύνολο κανόνων για την περιγραφή πληροφοριών, οι οποίες θα είναι διαθέσιμες στο διαδίκτυο. Αναπτύχθηκε για να το καταλαβαίνουν οι μηχανές και όχι οι άνθρωποι αλλά και για να διευκολύνει τη διαλειτουργικότητα μεταξύ των μηχανών. Η σύνταξη του έχει πολλά πλεονεκτήματα για τους υπολογιστές αλλά όχι για τους ανθρώπους. Στο πέμπτο κεφαλαίο παρουσιάζονται τα λεξιλόγια όπως υπάρχουν και χρησιμοποιούνται στην Schema.org και στην Google. Στην πρώτη συμμετέχει και η Google και είναι μια προσπάθεια της ίδιας, της Yahoo και της Microsoft. Στην Schema.org, περιέχονται σχήματα, html ετικέτες, που οι ειδικοί χρησιμοποιούν για να μαρκάρουν τις σελίδες τους με τρόπους αναγνωρίσιμους από τις μεγαλύτερες μηχανές αναζήτησης. Έτσι οι σελίδες μπορούν να δίνουν τη δυνατότητα σήμανσης στις μηχανές αναζήτησης για να κατανοούν τις πληροφορίες. Σε αυτό βοηθούν τα λεξιλόγια, τα οποία μπορούν να περιγράψουν ένα πρόσωπο, μια εκδήλωση, ένα βιβλίο. Αυτά αναλύονται καλύτερα με παραδείγματα μέσα στην εργασία. Ακόμα, όλα αυτά που αναφέρονται θεωρητικά σε όλα τα κεφάλαια, γίνονται πράξη στο τελευταίο κεφάλαιο της εργασίας, που παρουσιάζει την δημιουργία μιας ιστοσελίδας στην οποία έχει προστεθεί σημασιολογική πληροφορία με την χρήση σήμανσης RDFa και είναι προσβάσιμη από την διεύθυνση http://rdfa.markup.gr/