The structure of agricultural production before the economic crisis : the specialization and concentration trends of agricultural production in the region of Central Macedonia

Abstract

Σκοπός της παρούσας εργασίας είναι η διερεύνηση των τάσεων συγκέντρωσης και εξειδίκευσης της γεωργικής παραγωγής στην Περιφέρεια Κεντρικής την περίοδο 1982- 2006. Η υπό µελέτη Περιφέρεια κατέχει σηµαντικό ρόλο στην αγροτική οικονοµία της χώρας, καθώς σε αυτήν επικρατούν εντατικά παραγωγικά συστήµατα, τα οποία συνεισφέρουν σε υψηλό ποσοστό στη γεωργική και κτηνοτροφική παραγωγή της χώρας. Η µεθοδολογία βασίζεται στον υπολογισµό δεικτών συγκέντρωσης και εξειδίκευσης, οι οποίοι τυπικά προσιδιάζουν στην τεχνική τµηµατοποίησης του Belson. Για την ανάλυση χρησιµοποιήθηκαν στοιχεία της ακαθάριστης αξίας της παραγωγής προϊόντων φυτικής και ζωικής παραγωγής για επιλεγµένα έτη της εξεταζόµενης περιόδου. Σύµφωνα µε τα αποτελέσµατα της ανάλυσης, κύριο χαρακτηριστικό της συγκέντρωσης των καλλιεργειών είναι η ειδίκευση σε σχετικά µεγάλο αριθµό κλάδων, µια σύνθεση που απαντάται συχνά σε συστήµατα µεσογειακών χωρών. Πρόκειται για κλάδους οι οποίοι ωφελήθηκαν από την ασκηθείσα πολιτική (π.χ. επιδοτήσεις), όπως το βαµβάκι και τα ζαχαρότευτλα, οι οποίοι χαρακτηρίζονται από υψηλές απαιτήσεις σε φυτοφάρµακα και λιπάσµατα και ασκούν πιέσεις στα οικοσυστήµατα. Η ανάλυση, συγχρόνως, αναδεικνύει και υψηλή συγκέντρωση κλάδων µικρής γεωγραφικής εξάπλωσης αλλά ιδιαίτερης οικονοµικής και κοινωνικής σηµασίας για περιοχές της Περιφέρειας, όπως η ελαιοκοµία, ο ηλίανθος και η δενδροκοµία. Σε ό,τι αφορά τη ζωική παραγωγή, η διαχρονική εξέλιξη των συντελεστών φανερώνει περαιτέρω εξειδίκευση σε κλάδους που χαρακτηρίζονται από επιχειρηµατική οργάνωση των εκµεταλλεύσεων, όπως η χοιροτροφία και η πτηνοτροφία. Τα ευρήµατα αυτά παρουσιάζουν ιδιαίτερο ενδιαφέρον για τη χάραξη αγροτικής πολιτικής, ιδιαίτερα στον εντοπισµό κλάδων που αξιοποιούν τα συγκριτικά πλεονεκτήµατα της Περιφέρειας, µε σαφή προσανατολισµό προς τις συνθήκες της αγοράς. Επίσης, ο προσδιορισµός του βαθµού συγκέντρωσης της παραγωγής κλάδων µε υψηλές απαιτήσεις σε αγροχηµικές εισροές είναι ιδιαίτερα χρήσιµος στην εφαρµογή της ευρωπαϊκής νοµοθεσίας για τη διαχείριση των υδατικών πόρων (Οδηγία 60/2000/ΕC).

The purpose of this study is to investigate the concentration trends and specialization of agricultural production in the Central Region in the period 1982- 2006. The region under study has an important role in rural economy country, in this prevailing intensive production systems, which contribute a high percentage of the agricultural and livestock production in the country. The methodology is based on the calculation of concentration and specialization indicators who typically specific to segmentation technique of Belson. For analysis used components of the gross value of production of plant products and livestock production for selected years period. According to results of the analysis, the main characteristic of the concentration of crops It is specialized in relatively large number of sectors, a composition that occurs frequently in Mediterranean systems. These are sectors which benefited from the policy pursued (eg subsidies), such as cotton and sugar beet, They are characterized by high requirements on pesticides and fertilizers, and stressors on ecosystems. The analysis at the same time highlights and high concentration limited geographical spread but of particular economic sectors and social importance for peripheral areas, such as olive, sunflower and arboriculture. As regards livestock production, the evolution of rates reveals further specialization in sectors characterized by business organization of farms, such as pig and poultry farming. Findings These are of particular interest for developing agricultural policy, particularly identify sectors that exploit the comparative advantages of the region, focussed on market conditions. Also, the determination of degree of concentration of industries with high requirements on agrochemicals inputs are particularly useful in the implementation of European legislation on water resources management (Directive 60/2000 / EC).