Απώλεια μυικής μάζας στη μονάδα εντατικής θεραπείας (ΜΕΘ)

Abstract

Μία από τις συνηθέστερες επιπλοκές που συναντάται στους βαρέως πάσχοντες ασθενείς της μονάδας εντατικής θεραπείας (ΜΕΘ) είναι και η απώλεια μυϊκής μάζας, η οποία προκαλείται από την παρατεταμένη ακινητοποίηση των μυών. Η κλινική εικόνα ασθενή με μυϊκή ατροφία περιλαμβάνει, μεταξύ άλλων, τη γενικευμένη μυϊκή αδυναμία και δυσκολία απογαλακτισμού από τον αναπνευστήρα. Διαγνωστικά μέσα αποτελούν η κλινική διάγνωση βάσει κλινικών κριτηρίων, η βιοψία μυός και τα ηλεκτρομυογραφικά ευρήματα. Η μυϊκή ατροφία επηρεάζει αρνητικά τα περισσότερα συστήματα του οργανισμού του βαρέως πάσχοντος, ωστόσο μεγαλύτερη αλλοίωση παρατηρείται στο καρδιαγγειακό, το κυκλοφορικό και το μυοσκελετικό σύστημα. Η παθοφυσιολογία του μυοσκελετικού συστήματος αφορά κυρίως τη δυσλειτουργία των μιτοχονδρίων, τις μεταβολές στη μικροκυκλοφορία, την απελευθέρωση προφλεγμονωδών κυτοκινών, την αδρανοποίηση διαύλων νατρίου και την αυξημένη έκφραση της καλπαΐνης. Με πολυπαραγοντική ανάλυση έχουν διαπιστωθεί αρκετοί παράγοντες κινδύνου που σχετίζονται με αυξημένη επίπτωση μυϊκής ατροφίας στους οποίους συμπεριλαμβάνονται τα φάρμακα (ιδιαίτερα τα κορτικοστεροειδή και οι νευρομυϊκοί αποκλειστείς), η ακινησία, η σήψη και η υπεργλυκαιμία. Θεραπευτικά μέσα για την πρόληψη της μυϊκής ατροφίας αποτελούν η αποφυγή έκθεσης των βαρέως πασχόντων στους παράγοντες κινδύνου, η πρώιμη κινητοποίηση των ασθενών, καθώς επίσης και η χρήση του ηλεκτρικού νευρομυϊκού ερεθισμού (ΗΝΜΕ). Ο ΗΝΜΕ αποτελεί μία εναλλακτική μορφή άσκησης και περιλαμβάνει την εφαρμογή ηλεκτρικού ρεύματος με στόχο την πρόληψη και την αντιμετώπιση της απώλειας μυϊκής μάζας και κατά επέκταση τη μείωση παραμονής των ασθενών στη ΜΕΘ. Παράλληλα με τον ΗΝΜΕ, μία σειρά νοσηλευτικών παρεμβάσεων και πρωτοκόλλων, μεταξύ των οποίων είναι ο απογαλακτισμός από τον αναπνευστήρα, ο έλεγχος του σακχάρου του αίματος, η εντερική και η παρεντερική θρέψη και η πρόληψη της σήψης, αποτελούν μέσα με τα οποία το επιστημονικό προσωπικό της ΜΕΘ θα επιτύχει τη μείωση ανάπτυξης μυϊκής ατροφίας των βαρέως πασχόντων και τη βελτίωση της ποιότητας ζωής τους.