Μελέτη του πολυσυστηματικού συνδρόμου απίσχανσης των απογαλακτισμένων χοιριδίων και προσβολής τους από τον κυκλοϊό τύπου 2

Abstract

Η εργασία μου είχε ως κύριο σκοπό την διερεύνηση και διατύπωση όσο καλύτερα γίνετε του συνδρόμου. Αυτή αποτελείτο από δύο φάσεις. Στην πρώτη φάση ο στόχος ήταν η διαπίστωση της παρουσίας και περιγραφής του πολυσυστηματικού συνδρόμου απίσχνανσης των απογαλακτισμένων χοιριδίων (ΠΣΑΑΧ) και του κυκλοϊού τύπου 2 του χοίρου (Κ2Χ). Στην δεύτερη φάση η εργασία μου είχε τρεις στόχους και πήρε μορφή πειραματικής μελέτης. Συγκεκριμένα ο πρώτος στόχος ήταν η διαπίστωση της παρουσίας του ΠΣΑΑΧ και Κ2Χ στην Ελλάδα. Ενώ ο δεύτερος στόχος ήταν μελέτη σε συνθήκες εκτροφής και συγκεκριμένα σε δυο μονάδες (Αλεξάνδρειας και του Καμποχωρίου), με σκοπό την πειραματική διερεύνηση του ΠΣΑΑΧ στα χοιρίδια και διερεύνηση της κλινικής εικόνας τους. Ο τρίτος στόχος αφορούσε την θανάτωση με την βοήθεια του κτηνιάτρου ορισμένων χοιριδίων με σκοπό την διερεύνηση ανατομικών-παθολογικών συμπτωμάτων και συγκεκριμένα των εργαστηριακών ευρημάτων (αλλοιώσεων) του ΠΣΑΑΧ, αλλά και τον εμβολιασμό των εναπομείναντα και των χοιρομητέρων για την αντιμετώπιση και την πρόληψη της λοίμωξης των μονάδων αυτών. Στο πρώτο από αυτά γίνεται μια σύντομη βιβλιογραφική ανασκόπηση των πρόσφατων δεδομένων που αφορούν στο ΠΣΑΑΧ και στον Κ2Χ. Στο δεύτερο μέρος εκθέτονται η οργάνωση, τα αποτελέσματα, η σχετική συζήτηση και τα συμπεράσματα της έρευνας που πραγματοποιήθηκαν Το Πολυσυστηματικό σύνδρομο απίσχνανσης των απογαλακτισμένων χοιριδίων, (ΠΣΑΑΧ, postweaning multisystemic wasting syndrom, PMWS) όπως ονομάστηκε το νέο λοιμώδες νόσημα των χοίρων, ανιχνεύθηκε και περιγράφηκε στον Καναδά για πρώτη φορά το 1996. Αιτιολογικός παράγοντας του ΠΣΑΑΧ είναι ένα νέο παθογόνο στέλεχος του κυκλοϊού του χοίρου, ο κυκλοϊός τύπου 2 του χοίρου (Κ2Χ), ο οποίος απομονώθηκε από ιστούς χοιριδίων, τα οποία χαρακτηρίστηκαν ως περιστατικά του ΠΣΑΑΧ Οι Kennedy και οι συνεργάτες του το 2000 πέτυχαν την πειραματική αναπαραγωγή των χαρακτηριστικών αλλοιώσεων του ΠΣΑΑΧ, σε χοιρίδια (εμπορικά χοιρίδια που δεν έλαβαν πρωτόγαλα) τα οποία είχαν μολύνει μόνο με στέλεχος του Κ2Χ, αποδεικνύοντας την αιτιολογική συσχέτιση του Κ2Χ με το ΠΣΑΑΧ. Έκτοτε το ΠΣΑΑΧ (και ο Κ2Χ) έχει ανεβρεθεί και ταυτοποιηθεί στην Ασία, στην Βόρεια και στη Νότια Αμερική, στην Ευρώπη και στη Νέα Ζηλανδία. Ειδικότερα το ΠΣΑΑΧ έχει ανεβρεθεί και ταυτοποιηθεί στο Βέλγιο στη Γαλλία στη Γερμανία, στην Ιρλανδία στην Ισπανία, στη Μεγάλη Βρετανία και στην Ολλανδία, χώρες από τις οποίες κατά καιρούς οι Έλληνες χοιροτρόφοι προμηθεύονται ζώα αντικατάστασης. Λαμβάνοντας υπ’ όψιν και τα επιδημιολογικά δεδομένα που αφορούν στην εξάπλωση του είναι πολύ πιθανόν ο Κ2Χ να είχε ήδη μεταδοθεί και στην Ελλάδα και στη συνέχεια να εκδηλώθηκε και το ΠΣΑΑΧ. Επίσης λαμβάνοντας υπ’ όψιν τις συνεχείς αναφορές σε περιστατικά του ΠΣΑΑΧ και τα επιδημιολογικά δεδομένα που αφορούσαν στην εξάπλωση του Κ2Χ στην Ευρώπη, υποθέσαμε ότι πολύ πιθανόν τα περιστατικά αυξημένης θνησιμότητας μετά τον απογαλακτισμό, σε χοιροτροφικές εκμεταλλεύσεις των πιο πάνω νομών, με κλινικά συμπτώματα παρόμοια με αυτά του ΠΣΑΑΧ, αφορούσαν όντως περιστατικά του συνδρόμου. Για το σκοπό της έρευνάς μας επιλέχθηκαν δύο χοιροτροφικές εκμεταλλεύσεις (εκτροφή Α και Εκτροφή Β) για περαιτέρω διερεύνηση. Η έρευνα περιελάμβανε την κλινική εξέταση, τη μακροσκοπική παθολογοανατομική εξέταση απογαλακτισμένων χοιριδίων και αναπτυσσόμενων χοίρων, και τη λήψη ιστοτεμαχίων για περαιτέρω ιστοπαθολογικές εξετάσεις από ειδικό κτηνίατρο. Από τη συνολική εκτίμηση των αποτελεσμάτων της έρευνας προκύπτει σαφώς ότι τα χοιρίδια που εξετάστηκαν στην εκτροφή Α, πληρούσαν τις προϋποθέσεις προκειμένου να χαρακτηριστούν ως περιστατικά του ΠΣΑΑΧ, ώστε έτσι η έρευνά μας να αποτελεί και την πρώτη αναφορά της παρουσίας του ΠΣΑΑΧ και του Κ2Χ στην Ελλάδα. Υπενθυμίζεται ότι ο Sorden το 2000 όρισε ότι προκειμένου να τεθεί διάγνωση του ΠΣΑΑΧ, ένας χοίρος ή μια ομάδα χοίρων πρέπει να παρουσιάζουν ταυτόχρονα: α) κλινικά συμπτώματα όπως απίσχνανση, απώλεια βάρους, μειωμένη ανάπτυξη, που να συνοδεύονται ή όχι με δύσπνοια ή ίκτερο, β) χαρακτηριστικές μακροσκοπικές παθολογοανατομικές αλλοιώσεις, όπως διόγκωση των λεμφογαγγλίων, γ) ιστοπαθολογικές αλλοιώσεις, όπως νέκρωση των λεμφοκυττάρων στα όργανα και τους ιστούς του λεμφικού συστήματος, ή παρουσία λεμφοϊστιοκυτταρικών διηθήσεων σε οποιοδήποτε όργανο, συνήθως στους λεμφοκυτογόνους ιστούς και στους πνεύμονες και λιγότερο συχνά στο ήπαρ και τους νεφρούς και δ) την παρουσία του Κ2Χ στις πιο πάνω ιστοπαθολογικές αλλοιώσεις. Τα χοιρίδια τα οποία χαρακτηρίστηκαν ως περιστατικά του ΠΣΑΑΧ παρουσίαζαν ταυτόχρονα όλα τα πιο πάνω κριτήρια. Κατά τις επισκέψεις που πραγματοποιήσαμε στις δύο εκτροφές καταγράψαμε επίσης και τα στοιχεία που αφορούσαν στο ιστορικό της εμφάνισης του ΠΣΑΑΧ σε αυτές. Στην εκτροφή Α τα τυπικά συμπτώματα του ΠΣΑΑΧ είχαν εμφανιστεί ένα μήνα πριν την επίσκεψή μας και από τα στοιχεία που συλλέξαμε προέκυψε ότι το σύνδρομο εκδηλωνόταν σε απογαλακτισμένα χοιρίδια και αναπτυσσόμενους χοίρους ηλικίας 8-13 εβδομάδων και χαρακτηριζόταν από σοβαρή απώλεια βάρους, έντονη ανομοιομορφία στην ανάπτυξη, κακή όψη τριχώματος και ωχρότητα του δέρματος. Τα ζώα δεν ανταποκρίνονταν στη χορήγηση αντιμικροβιακών ουσιών, ούτε και στη χορήγηση οποιασδήποτε άλλης υποστηρικτικής θεραπείας. Αυτό είχε ως αποτέλεσμα η θνησιμότητα μετά τον απογαλακτισμό, από 2,6±,037 % πριν από την εμφάνιση της επιζωοτίας, να ανέλθει στο 10% κατά τη χρονική περίοδο Μαΐου–Ιουνίου 2008. Την ίδια χρονική περίοδο η νοσηρότητα μετά τον απογαλακτισμό έφτασε το 15%. Το αποτέλεσμα με χαροποίησε γιατί με την πειραματική μελέτη που διενέργησα, διαπιστώσαμε με τον κτηνίατρο την προσβολή της μονάδος Α, από το ΠΣΑΑΧ, και συνέβαλα στην πρόληψη του, η οποία στέφθηκε με απόλυτη επιτυχία.