Eureka! Institutional Repository

Καρκίνος Σήμερα, με τον όρο «καρκίνος» εννοείται μία ομάδα νοσημάτων, που η αιτία τους βρίσκεται σε κυτταρικό επίπεδο (ασθένεια κυττάρων). Είναι μια υπερβολική, απρογραμμάτιστη και ανώμαλη ανάπτυξη κυττάρων που ήταν φυσιολογικά, και μετατρέπονται σε καρκινογόνα, με αποτέλεσμα τη δημιουργία όγκων σε διάφορα σημεία του σώματος (Πάπυρος-Λαρούς 1972). Ο καρκίνος μπορεί επίσης να περιγραφεί ως μια ομάδα νοσημάτων, των οποίων τα κύτταρα διαιρούνται χωρίς έλεγχο και μπορούν να εισβάλουν σε κοντινούς ιστούς. Τα καρκινικά κύτταρα μπορούν επίσης να εξαπλωθούν σε άλλα μέρη του σώματος μέσω του αίματος και των λεμφικών συστημάτων (PubmedHealth. Ένας άλλος όρος που χρησιμοποιείται για τον καρκίνο είναι για περιγράψει ένα σύνολο από όρους με κοινά αλλά και με διαφορετικά χαρακτηριστικά, ανάλογα με τη θέση εντόπισης. Οι μορφές του καρκίνου διαφέρουν σημαντικά ως προς τη φύση, το ρυθμό ανάπτυξης, εξέλιξης, θεραπείας και πρόγνωσης. [3] Ποιότητα ζωής Η ποιότητα ζωής ορίζεται ως η σωµατική, ψυχική και κοινωνική ευημερία του ατόµου, καθώς και η ικανότητά του ατόμου να ανταποκρίνεται στις καθημερινές λειτουργίες της ζωής του (Bowling 1997). Σύμφωνα με τον ΠΟΥ, η έννοια της ποιότητας ζωής είναι στενά συνδεδεµένη µε την υποκειµενική αντίληψη των ατόµων για τη θέση τους στη ζωή, µέσα στα πλαίσια των πολιτισµικών χαρακτηριστικών και του συστήµατος αξιών της κοινωνίας, στην οποία ζουν και σε συνάρτηση µε τους προσωπικούς τους στόχους, τις προσδοκίες, τα πρότυπα και τις ανησυχίες τους (THE WHOQOL GROUP 1995). Παγκοσμίως, η ποιότητα ζωής είναι ένας δείκτης, που έχει προστεθεί, όπως και η υγεία, στην κοινωνική υπηρεσία προγράμματος ανάπτυξης (1989). Ο Οργανισμός Οικονομικής Συνεργασίας και Ανάπτυξης (ΟΟΣΑ) έχει συμφωνήσει σε µία λίστα θεµάτων σχετικών µε την ποιότητα ζωής, στην οποία περιλαµβάνονταιθέµατα, όπως η υγεία, ο έλεγχος στην παροχήαγαθών και υπηρεσιών, η εργασία και η ποιότητα της εργασιακής ζωής (Bowling 1997). Τέλος, η ποιότητα ζωής αξιολογείται με κριτήρια υποκειμενικά αλλά και αντικειμενικά, που καθορίζονται από την εκτίμηση των εξωτερικών συνθηκών (Παρασκευή Θεοφίλου2010) Ογκολογικός Ασθενής Στον προσβεβλημένο ασθενή από την ασθένεια του καρκίνου δημιουργούνται πολλαπλές διαταραχές που έχουν επιπτώσεις στο σώμα που κάνει την κατάσταση ακόμα πιο δύσκολη. Ο καρκίνος δεν παρουσιάζεται μόνο στο σώμα που υποφέρει, αλλά επηρεάζει και την ψυχολογία του ασθενούς. (Labordec, 1956). Οι ασθενείς με ογκολογικά νοσήματα αντιμετωπίζουν τις ψυχολογικές τους μεταπτώσεις με τον δικό τους τρόπο. Η επέμβαση νοσηλείας στον τομέα της αποκατάστασης των ασθενών με καρκίνο συμβάλλει θετικά στην ανακούφιση του ασθενούς και τον βοηθά στη βελτίωση της ποιότητας της ζωής του (Μαρία Λογοθέτη 2013). Οι ασθενείς με προχωρημένο καρκίνο αναπτύσσουν πολλαπλά προβλήματα υγείας ως συνέπεια της νόσου και της θεραπείας της. Εκδηλώνουν επίσης μια ποικιλία ψυχολογικών, κοινωνικοοικονομικών και άλλων αναγκών, οι οποίες έχουν δυσμενείς επιπτώσεις στην καθημερινή τους λειτουργία και ποιότητα ζωής καθώς και στην έκβαση της νόσου. Η επίπτωση και η έκταση αυτών των αναγκών ποικίλλει. Μπορεί να περιλαμβάνουν τη διαχείριση κοινών σωματικών συμπτωμάτων όπως πόνο και κόπωση, ψυχολογικά προβλήματα όπως άγχος και κατάθλιψη και αντιμετώπιση των καθημερινών δραστηριοτήτων όπως η διαχείριση του κόστους και η πρόσβαση στο σύστημα υγείας (Κonstantinidis, T. I.,Philalithis2014). Αντίληψη Ασθενή Ο τρόπος σκέψης ενός ατόμου για τον πόνο είναι δυνατόν να επηρεάσει σημαντικά το πώς αντιλαμβάνεται αυτό το φαινόμενο αλλά και τον αντίκτυπο που έχει στη ζωή του. Οι αρνητικές σκέψεις ενισχύουν την εστίαση της προσοχής σε δυσάρεστα ζητήματα και επιδεινώνουν την αίσθηση του πόνου. Αυτό συμβαίνει διότι συχνά οι αρνητικές σκέψεις προκαλούν αύξηση της μυϊκές έντασης (Turk&Rudy, 1986 Turketal., 1983). Οι γνωσιακές στρατηγικές όπως :Επαναπροσδιορισμός ή αναπλαισίωση του προβλήματος ,αλλαγή στην εστίαση της προσοχής , τροποποίηση των νοερών εικόνων που πλαισιώνουν τον πόνο και αλλαγή του τρόπου με τον οποίο οι σκέψεις μεταφράζονται σε σωματική εμπειρία αποδεικνύονται εξαιρετικά βοηθητικές (Fernandez, 1986). Οι ασθένεις που πονούν μπορούν να εκφράσουν την εμπειρία τους με διάφορους τρόπους. Είναι δυνατό να περιγράψουν λεκτικά το σημείο στο οποίο εντοπίζεται ο πόνος τους, την ποιότητα και την ένταση του. Ακόμα και η ικανοποίηση των ασθενών από την παρεχόμενη φροντίδα από τις υπηρεσίες υγείας, αποτελεί σημαντικό για τους ασθενείς. Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας προσδιορίζει την «υγεία» ως μια κατάσταση τέλειας πνευματικής, κοινωνικής και φυσικής ευημερίας. Εξάλλου, οι ικανοποιημένοι ασθενείς είναι πιθανότερο να συνεργαστούν και να αποδεχτούν την ιατρική περίθαλψη, να έχουν ενεργό ρόλο στη θεραπεία τους και να συνεχίσουν να εμπιστεύονται τις υπηρεσίες ιατρικής φροντίδας (Αλεξάνδρα Μανούσακαetal. 2008). Αντίληψη Νοσηλευτή Ο νοσηλευτής έρχεται σε συνεχή επαφή με τον ασθενή. Ένα βασικό στοιχείο είναι η αγάπη των επαγγελματιών υγείας για την εργασία τους και αγάπη για τον συνάνθρωπό τους ιδιαίτερα για εκείνον που χρειάζεται βοήθεια. Επίσης, η έννοια της κατανόησης ειναι ένα από τα χαρακτηριστικά στοιχεία, όπως και η έννοια της ενσυναίσθησης , που νοείται ως η δυνατότητα ενός προσώπου να αντιλαμβάνεται και να καταλαβαίνει με ακρίβεια τις συγκινήσεις ενός άλλου προσώπου και να μπορεί να διαβιβάζει τις έννοιες των συναισθημάτων μέσω των λεκτικών και μη λεκτικών συμπεριφορών. Η ενσυναίσθηση είναι ένας τρόπος απόδειξης της αγάπης, κατανόηση τόσο οικεία που τα συναισθήματα, οι σκέψεις και τα κίνητρα κατανοούνται εύκολα από άλλον. Επιπλέον, οι νοσηλευτές προσδιορίζουν την φροντίδα ως ασπίδα για την προστασία, διατήρηση και προαγωγή της υγείας. Η διάσταση αυτή της φροντίδας αναφέρεται στα περισσότερα νοσηλευτικά μοντέλα ή νοσηλευτικές θεωρίες. Κατά γενική ομολογία το ενδιαφέρον της νοσηλευτικής εστιάζεται στη διατήρηση και προαγωγή της υγείας και την πρόληψη της αρρώστιας στα άτομα, τις οικογένειες και την κοινότητα. Προωθεί την αυτοφροντίδα, την αυτονομία και το σεβασμό της προσωπικότητας των δικαιωμάτων των ανθρώπων, ενώ συγχρόνως οι επαγγελματίες παρέχουν επιμελημένη επιστημονική φροντίδα σε περιπτώσεις ασθένειας. Φροντίζω σημαίνει για τους νοσηλευτές αγγίζω. Σχετικά,όμως, με το άγγιγμα του σώματος, όπως και κάποιον άλλων συγκεκριμένων περιοχών του σώματος ενός ασθενή, αντιμετωπίζεται με επαγγελματική αντικειμενικότητα. (Κοτρώτσιου Στυλιανή etal. 2008). ΣΚΟΠΟΣ Σκοπός της παρούσας έρευνας ήταν να διερευνηθεί το επίπεδο της αντίληψης των νοσηλευτών αναφορικά με την ποιότητα ζωής των καρκινοπαθών ασθενών. Ο νοσηλευτής αποτελεί το συνδετικό κρίκο ανάμεσα στον ασθενή και στον ιατρό. Τέλος, ο νοσηλευτής είναι συνήγορος του ασθενή και ως εκ τούτου οφείλει να αναγνωρίζει τις ανάγκες του ασθενούς του. ΔΟΜΗ ΕΡΓΑΣΙΑΣ Η παρούσα πτυχιακή χωρίζεται σε δύο μέρη, το γενικό και το ειδικό. Το γενικό αποτελείται από τρία επιμέρους κεφάλαια: 1) Εισαγωγή στην έννοια του καρκίνου- Καρκινογένεση, 2) Ποιότητα ζωής, 3) Βιβλιογραφικά δεδομένα αναφορικά με την ποιότητα ζωής των καρκινοπαθών ασθενών. Και το ειδικό μέρος από τα ακόλουθα κεφάλαια: 1) Υλικά και μέθοδος, 2) Αποτελέσματα, 3) Συζήτηση, 4) Συμπεράσματα και 5) Προτάσεις για μελλοντικές έρευνες.