Eureka! Institutional Repository

1. Περίληψη Κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης, λαμβάνουν χώρα διάφορα περιστατικά τα οποία επηρεάζουν πρωτίστως τη μητέρα κι έπειτα «περνούν» και στο ίδιο το έμβρυο, επηρεάζοντάς το θετικά ή αρνητικά, ενώ ταυτόχρονα παίζουν σημαντικό ρόλο και στην ανάπτυξή του. Σκοπός: Σκοπός της παρούσας εργασίας, ήταν ακριβώς η ανάδειξη της σχέσης εγκύου-εμβρύου, όσον αφορά την ψυχολογία της εγκύου και στο πως αυτή διαμορφώνει αναλόγως και την ψυχολογία του εμβρύου. Μελετήθηκε η περιγεννητική κατάθλιψη, ως φαινόμενο που εμφανίζεται κατά την περιγεννητική περίοδο, δηλαδή την περίοδο που καλύπτεται είτε κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης είτε λίγο μετά τον τοκετό, με τα συμπτώματα αυτής να εμφανίζονται καμιά φορά και μετά από ένα χρόνο, έπειτα από τον τοκετό. Ταυτόχρονα αναφέρθηκαν τα συμπτώματα της κατάθλιψης κατά την κύηση και οι παράγοντες που είναι δυνατό να προκαλέσουν αυτό το πρόβλημα. Ανάμεσα στους παράγοντες που είναι υπεύθυνοι για την πρόκληση περιγεννητικής κατάθλιψης, συμπεριλαμβάνεται και η οικονομική κρίση, η οποία επηρεάζει σημαντικά την ψυχική υγεία, όπως μελετήθηκε στην παρούσα εργασία σε εξατομικευμένο ερώτημα. Επιπλέον, ταυτόχρονα με τη μελέτη και ανάλυση των ανωτέρω φαινομένων, υπάρχουν στοιχεία ερευνητικών πορισμάτων προκειμένου να εξακριβωθεί πλήρως και ορθώς το φαινόμενο που μελετήθηκε. Ακόμη, πέρα από την ανάδειξη των προβλημάτων που μπορούν να εμφανίσουν συμπτώματα περιγεννητικής κατάθλιψης, καταγράφονται και οι τρόποι σύμφωνα με τους οποίους είναι δυνατό να διαγνωστεί το συγκεκριμένο πρόβλημα, καθώς και να αντιμετωπιστεί σε περίπτωση που ήδη υπάρχει και περαιτέρω, με βάση αυτά τα δεδομένα, της διάγνωσης δηλαδή και της αντιμετώπισης, να υπάρξουν και ανάλογοι τρόποι πρόληψης, έτσι ώστε το πρόβλημα αυτό να μπορέσει να αμβλυνθεί σε μεγάλο βαθμό μελλοντικά. Γίνεται επίσης αναφορά, σε συγκεκριμένους φορείς κοινωνικής υποστήριξης για γυναίκες που αντιμετωπίζουν προβλήματα κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης και κατά πόσο οι οργανισμοί αυτοί μπορούν να βοηθήσουν με άμεσες και δραστικές λύσεις, μέσω των προγραμμάτων τους και των ποικίλων δράσεων που παρέχουν. Στο ερευνητικό κομμάτι της εργασίας σκοπός ήταν να ερευνηθεί αν τελικά το δείγμα που επιλέχθηκε εμφανίζει κατάθλιψη και έπειτα αν η κατάθλιψη συσχετίζεται στο δείγμα με χαρακτηριστικά όπως η επαγγελματική κατάσταση. Μεθοδολογία: Για την εργασία, η μέθοδος που ακολουθήθηκε, ήταν πέρα από την εις βάθος μελέτη και ανασκόπηση της βιβλιογραφίας, η οποία και περιλάμβανε την αναζήτηση επιστημονικών άρθρων και μελετών, δεδομένα τα οποία αξιοποιήθηκαν, περιλαμβάνει επίσης ερευνητικές μελέτες σε βάσεις δεδομένων όπως το Pub Med, το Psyc Info και το WHO (World Health Organization)τα οποία κάνουν λόγο για τους παράγοντες που επιδρούν στην ψυχολογία του εμβρύου. Επιπροσθέτως, αξιοποιήθηκε κατάλληλα και σε μεγάλο βαθμό η ερευνητική διεργασία δεδομένων των ερευνητικών πορισμάτων, τα οποία και αναφέρονται συνοπτικά στα κυρίως μέρη της εργασίας. Ταυτόχρονα, έγινε αξιοποίηση αξιόπιστων ιατρικών ηλεκτρονικών πηγών (όπως το www.hrsa.gov) , καθώς και εκτεταμένη χρήση πληροφοριών από ερευνητικές πηγές σε επιστημονικά άρθρα. Σχετικά με τη στατιστική ανάλυση που μετέπειτα παρουσιάζεται στην εργασία, έγινε με ποσοτικό τρόπο και χρήση ερωτηματολογίου. Αυτό ήταν το Beck Depression Inventory (BDI) (Beck Weissman & Trexler, 1974) το οποίο μετράει την ένταση της κατάθλιψης μέσα από 21 κατηγορίες. Αποτελέσματα: Σύμφωνα με τις πηγές και τη βιβλιογραφία, που αξιοποιήθηκαν στην παρούσα εργασία, η αρνητική ψυχολογική διάθεση, το αυξημένο άγχος και το προηγούμενο βεβαρημένο ιατρικό ιστορικό της εγκύου, αυξάνουν ανάλογα τις πιθανότητες εμφάνισης διαταραχών που σχετίζονται με την ψυχική υγεία και περαιτέρω με την πρόκληση κατάθλιψης κατά την περιγεννητική περίοδο. Δεδομένων αυτών των παραγόντων, υπάρχει άμεσος συσχετισμός επιζήμιων συνεπειών κατά την εγκυμοσύνη, όπως ο πρόωρος τοκετός, η γέννηση παιδιών που έχουν χαμηλό βάρος και αντίστοιχα η γέννηση παιδιών που δε θα έχουν πλήρη συναισθηματική ή και διανοητική ανάπτυξη, καθώς και προβλήματα συμπεριφορικά, αφού ανάλογα προβλήματα αποστροφής για το περιβάλλον, αντικοινωνικότητας και αυξημένου κινδύνου εμφάνισης κατάθλιψης, είναι δυνατό να εμφανιστούν σε παιδιά των οποίων οι μητέρες αντιμετώπιζαν προβλήματα κατάθλιψης ή άλλων ψυχικών διαταραχών κατά τη διάρκεια τη εγκυμοσύνης. Ακόμη, σύμφωνα με τα ίδια δεδομένα που παρουσιάζονται εκτενώς στην εργασία, αποδεικνύεται επιστημονικά πως η άμεση λήψη βοήθειας, τόσο από ειδικούς γιατρούς, όσο και από το ίδιο το περιβάλλον της εγκύου, σε περίπτωση που υπάρχουν τέτοιου είδους προβλήματα στην κύηση, μπορεί να μειώσει αισθητά το πρόβλημα και να βοηθήσει στην απαλοιφή του. Έτσι καταδεικνύεται ο απαραίτητος ρόλος που κατέχουν οι διάφορες κοινωνικές οργανώσεις που μπορούν να βοηθήσουν σε αυτή τη σημαντική φάση. Στη στατιστική ανάλυση έγινε γνωστό πως η πλειοψηφία του δείγματος είναι πολύ κοντά στα όρια μια ήπιας κατάθλιψης είτε λίγο πάνω είτε λίγο κάτω. Αξιοσημείωτο, ωστόσο, είναι το γεγονός πως η ήπια κατάθλιψη συσχετίστηκε στατιστικά σημαντικά με γυναίκες που ήταν άνεργες κατά την κύηση ή αντιμετώπιζαν οικονομικές δυσκολίες η είχαν προσωπικό ιστορικό ψυχικών νόσων.