Εποχική μελέτη παρουσίας νεαρών ιχθύων σε ρυπασμένες και μη ρυπασμένες περιοχές του Νομού Χαλκιδικής

Abstract

Σύμφωνα με τη διεθνή βιβλιογραφία πολλοί οργανισμοί μπορούν να χρησιμοποιηθούν ως βιοενδείκτες της οικολογικής ποιότητας των υδάτων και ειδικότερα του θαλάσσιου περιβάλλοντος. Ένας από τους οργανισμούς που μπορεί να παίξει το ρόλο του βιοενδείκτη είναι το θαλάσσιο φανερόγαμο Posidonia oceanica. Πρόκειται για ένα ενδημικό είδος της Μεσογείου, το οποίο είναι προστατευόμενο τόσο σε επίπεδο είδους όσο και σε επίπεδο οικοσυστήματος. Σύμφωνα με τα γενικότερα επιστημονικά πλαίσια, στην παρούσα εργασία χρησιμοποιήθηκε το φανερόγαμο P. oceanica για την εκτίμηση της οικολογικής ποιότητας των υπό μελέτη περιοχών, προκειμένου να διερευνηθεί η παρουσία – αφθονία ειδών νεαρών ιχθύων σε συνάρτηση με την οικολογική επιβάρυνση. Ειδικότερα, στην παρούσα επιστημονική εργασία διερευνήθηκαν οι περιοχές: των Νέων Μουδανιών (Θερμαϊκός Κόλπος) και της Ακτής Καλογριάς (Τορωναίος Κόλπος). Όπως προέκυψε από τη σύγκριση του λειμώνα και στις δύο περιοχές, η περιοχή των Νέων Μουδανιών είναι πιο επιβαρυμένη από αυτή της Ακτής Καλογριάς. Η παρατήρηση – μελέτη των νεαρών ιχθύων έγινε στο πεδίο με τη χρήση αυτόνομης κατάδυσης, χρησιμοποιώντας μη καταστροφικές μεθόδους δειγματοληψίας. Πιο συγκεκριμένα, η καταγραφή των ειδών γινόταν από ένα δύτη που κολυμπούσε σε βάθος -10 μέτρων, κατά μήκος μίας τυχαίας διαδρομής 20 μέτρων και η παρατήρηση είχε εύρος 2 μέτρων. Η εξεταζόμενη επιφάνεια είχε εμβαδόν 400 m2. Κάθε διαδρομή επαναλαμβανόταν 4 φορές κάθε μήνα και η χρονική διάρκεια των παρατηρήσεων ήταν από 1/3/2007 έως 30/4/2008. Η καταγραφή έγινε από τον ίδιο δύτη προκειμένου να υπάρχει επανάληψη του ίδιου συστηματικού λάθους. Όπως προέκυψε από τις παρατηρήσεις της παρούσας εργασίας, τα είδη Chromis chromis, Coris julis, Oblada melanura και Diplodus annularis συναντώνται τόσο στους επιβαρυμένου λειμώνες όσο και στους λιγότερους επιβαρυμένους λειμώνες. Αντίθετα τα είδη Symphodus cinereus, Symphodus ocellatus και Spondyliosoma cantharus παρατηρήθηκαν αποκλειστικά και μόνο στους μη επιβαρυμένους λειμώνες.Το γενικότερο συμπέρασμα που προκύπτει από την παρούσα εργασίας είναι ότι η χωρική κατανομή των νεαρών ιχθύων εξαρτάται όχι μόνο από την απουσία ή την παρουσία του κατάλληλου ενδιαιτήματος, αλλά και από την ποιότητα αυτού. Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζει η συνέχιση της παρούσας έρευνας και σε άλλους τύπου υποστρώματος (σκληρό υπόστρωμα, μαλακό ακάλυπτο υπόστρωμα), προκειμένου να υπάρξει μία σαφέστερη εικόνα της χωροχρονικής κατανομής των νεαρών ιχθύων.