Νοσηλευτική αντιμετώπιση της ραδιοβιολογικής απειλής

Abstract

Ραδιενέργεια είναι το φαινόμενο της εκπομπής σωματιδίων ή ηλεκτρομαγνητικής ακτινοβολίας. Τα άτομα των ραδιενεργών στοιχείων φέρουν ασταθείς πυρήνες και κατά την αυθόρμητη διάσπασή τους απελευθερώνουν ακτινοβολία. Η ακτινοβολία συνίσταται σε σωματίδια α, σωματίδια β και ακτινοβολία γ. Η έκθεση σε ακτινοβολία προκαλεί σοβαρές βλάβες, κατά βάση στο αιμοποιητικό, το γαστρεντερικό και το νευρικό σύστημα. Η βασική αντιμετώπιση των ασθενών σε ακτινοβολία είναι υποστηρικτική. Τα άτομα αυτά χρειάζονται υποστήριξη του αναπνευστικού, του κυκλοφορικού συστήματος, περιποίηση των εγκαυμάτων του δέρματος, καθώς και ψυχολογική στήριξη. Σε ειδικές περιπτώσεις βέβαια χορηγούνται και χάπια ιωδίου. Οι χημικοί παράγοντες που θεωρούνται πιθανά τρομοκρατικά όπλα, έχουν αξιολογηθεί κατά κατηγορίες με βάση παρόμοιες κλινικές επιδράσεις και θεραπεία. Οι βασικές κατηγορίες είναι, φλυκταινογόνοι, αέρια νεύρων και οργανοφωσφορικά, αιματοτοξικά και ασφυξιογόνα. Η προσοχή στρέφεται περισσότερο σ’ έναν χημικό παράγοντα που ανήκει στους φλυκταινογόνους παράγοντες και είναι το θείο μουστάρδας που είναι εξαιρετικά τοξικό και μπορεί να προκαλέσει βλάβη στα μάτια, στο δέρμα, στην αναπνευστική οδό και να καταστέλλει το ανοσοποιητικό σύστημα. Η θεραπεία που προσφέρεται είναι υποστηρικτική και επειδή δεν υπάρχει αντίδοτο, η απολύμανση και οι πρώτες βοήθειες είναι αναγκαίο να δοθούν όσο το δυνατόν συντομότερα. Ο άνθρακας, η τουλαραιμία, η αλλαντίαση, η ευλογιά, η πανώλη και οι ιογενείς αιμορραγικοί πυρετοί είναι οι σημαντικότεροι βιολογικοί παράγοντες που ενδέχεται να χρησιμοποιηθούν ως όπλα. Οι 3 πρώτες νόσοι προκαλούν υψηλή θνησιμότητα, αλλά μπορούν να θεραπευτούν με την έγκαιρη χορήγηση αντιβιοτικής αγωγής εκτός από την αλλαντίαση. Αυτές οι νόσοι δεν μεταδίδονται μεταξύ των ανθρώπων γι’ αυτό δεν απαιτείται ειδική προετοιμασία αντιμετώπισης από το νοσηλευτικό προσωπικό. Για την ευλογιά και για τους ιογενείς αιμορραγικούς πυρετούς δεν υπάρχει ειδική θεραπεία σε αντίθεση με την πανώλη. Για την αντιμετώπιση αυτών των νόσων απαιτείται ειδική προετοιμασία και αντιμετώπιση από το νοσηλευτικό προσωπικό, γιατί εμφανίζουν υψηλή μεταδοτικότητα.