Η κτηνοτροφία στην Άνδρο. Βιολογικές αιγοπροβατοτροφικές εκμεταλλεύσεις

Abstract

Οι σύγχρονες συνθήκες παραγωγής τροφίμων, η ανεξέλεγκτη εντατικοποίηση της φυτικής και της ζωικής παραγωγής, η χρήση φυτοφαρμάκων και ορμονών, η χρήση ζωοτροφών βασισμένων σε ζωικές πρώτες ύλες, η ανεξέλεγκτη εμπορευματοποίηση των προϊόντων της βιοτεχνολογίας και η απόλυτη κυριαρχία της λογικής του κέρδους δημιούργησαν ένα πλήθος νέων διατροφικών κινδύνων απέναντι στους οποίους οι καταναλωτές εμφανίζονται εντελώς ανυπεράσπιστοι. Στις αρχές της δεκαετίας του 80 άρχισε να αναπτύσσεται σε διάφορες χώρες του κόσμου το κίνημα της οικολογικής ή βιολογικής γεωργίας, προκειμένου να παραχθούν όσο το δυνατόν πιο υγιεινά και καθαρά τρόφιμα από τη γεωργική δραστηριότητα του ανθρώπου. Για τη Βιολογική Γεωργία ως φυτική παραγωγή εκδόθηκε ο Κανονισμός (ΕΟΚ) 2092/1991. Τα δυσμενή γεγονότα που συνέβησαν στην τροφική αλυσίδα του ανθρώπου (σκάνδαλο τρελών αγελάδων, βιοτοξίνες, μεταλλαγμένοι οργανισμοί) δημιούργησαν πίεση στο Ευρωκοινοβούλιο να εκδώσει μετά από οκτώ χρόνια τον Κανονισμό (ΕΚ)1804/99 για την Βιολογική Κτηνοτροφία. Βιολογική εκτροφή ορίζεται το σύστημα εκείνο που στηρίζεται στη φυσική διαβίωση των ζώων, χρησιμοποιεί σχεδόν αποκλειστικά «βιολογικές» ζωοτροφές, περιορίζει στο ελάχιστο δυνατό τη χρήση χημικών συνθετικών αλλοπαθητικών φαρμάκων (μόνο για κατασταλτικούς και όχι για προληπτικούς λόγους), προάγει τη βιοποικιλότητα, προστατεύει το περιβάλλον, είναι αντίθετο προς τη γενετική τροποποίηση και διακρίνεται για την ποιοτική υπεροχή και την ασφάλεια των προϊόντων που παράγει. Η εργασία αυτή αφορά το σύνολο των βιολογικών αιγοπροβατοτροφικών εκμεταλλεύσεων της Νήσου Άνδρου. Συγκεκριμένα, γίνεται αναφορά στα τεχνικά στοιχεία (αναπαραγωγικά, διατροφικά και παραγωγικά) των εκμεταλλεύσεων. Η ανάλυση γίνεται με τεχνικοοικονομικά δεδομένα που προέκυψαν από έρευνα των 4 βιολογικών αιγοπροβατοτροφικών εκμεταλλεύσεων της Νήσου Άνδρου, το έτος 2009. Ακολουθεί περιγραφική ανάλυση από την οποία προκύπτουν οι απαιτήσεις των κλάδων σε συντελεστές παραγωγής, η οργάνωση των εκμεταλλεύσεων και τα συμβατικά οικονομικά αποτελέσματα. Η εργασία συμβάλλει στη μελέτη του κλάδου της Βιολογικής Αιγοπροβατοτροφίας αναλύοντας την οργάνωση των εκμεταλλεύσεων και προτείνοντας αναγκαίες προσαρμογές για τη βελτίωση της αποτελεσματικότητας τους. Από τη μελέτη προκύπτει ότι είναι αναγκαία η δημιουργία πρότυπων τύπων βιολογικών εκμεταλλεύσεων, ενώ η μη αποτελεσματικότητα των εκμεταλλεύσεων οφείλεται κυρίως σε συντελεστές παραγωγής που υπερβαίνουν τους απαιτούμενους. Η βιολογική κτηνοτροφία βελτιώνει το εισόδημα των γεωργικών εκμεταλλεύσεων (βιολογικών) και αποτελεί μια καλή προοπτική για συγκράτηση του πληθυσμού στις μειονεκτικές περιοχές όπου κατά κύριο λόγο αυτή ασκείται.